150. Ποιος είναι ο «σοφός»;

Την έννοια του σοφού την βρίσκουμε στους θρύλους και στα παραμύθια, με την μορφή σεβάσμιου γέροντα με μακριά άσπρη γενειάδα.

Έχουμε ακόμη τους «επτά σοφούς της αρχαιότητας» αλλά και τους λεγόμενους «σοφούς» νομισματολόγους ένας από τους οποίους ήταν και ο πάλαι ποτέ δάσκαλός μου, αείμνηστος Ξενοφών Ζολώτας.

Η γυναικεία σοφία εκπροσωπείται από την Αθηνά, θεά της σοφίας.
Στα ζώα, «σοφή» είναι η κουκουβάγια.

Κανείς δεν μπορεί να αυτοκληθεί «σοφός» και κανείς δεν θεωρεί κάποιον άλλο σοφό παρά μόνο πρόσκαιρα για να επισημάνει μια σωστή απόφασή του.

Ίσως "σοφός" να είναι ο επιστήμονας αλλά ποιος από όλους; Ο καθηγητής ή ο ερευνητής σε κάποιο μεγάλο πανεπιστήμιο; Ο Αϊνστάιν ή ο Χόκινγκ για παράδειγμα; Αφού πανεπιστήμονες, σαν τον Μέγα Βασίλειο, δεν υπάρχουν πια, κατά πόσο μπορεί να χαρακτηρισθεί σοφός κάποιος επιστήμονας που έχει μια βαθύτατη γνώση του αντικειμένου του αλλά τίποτε άλλο;

     Τελικά η λέξη "σοφός" έχει σχετική έννοια: είναι αυτός που γνωρίζει περισσότερα πράγματα από κάποιους άλλους. Για παράδειγμα, στους πρωτάνθρωπους, σοφός ήταν αυτός που ήξερε ποια φυτά είναι ακίνδυνα στην βρώση και ποια όχι, ή αυτός που μπορούσε να θεραπεύει με τα πρωτόγονα μέσα της εποχής του.

      Μολονότι κατά τον Ευριπίδη "σοφόν το σαφές", ο σαφής δεν θεωρείται αυτονοήτως σοφός.

(Εικονίζεται το έργο μου "Γλαύξ" από την συλλογή "Όστρακα")