276. Η μπουκάλα και τα μανταλάκια

Στην μεταπολεμική Ελλάδα που βίωσα παιδί, κάθε δεκάρα λογαριαζόταν με ευλάβεια. Τα μεταχειρισμένα είδη δεν πετιώνταν στα σκουπίδια αλλά είτε επιδιορθώνονταν είτε ανακυκλώνονταν. Μερικά παραδείγματα:
    Τα τριμμένα και γυαλισμένα κοστούμια γυρίζονταν «το μέσα έξω» από πεπειραμένους ράφτες και ζούσαν άλλα τόσα χρόνια.
    Τα άχρηστα πανιά  κόβονταν σε λωρίδες και γίνονταν κουρελού ή ράβονταν μεταξύ τους σε πολύχρωμη σύνθεση, την «πάντα», (patch work), που κρεμούσαν πάνω από το κρεβάτι για θερμομόνωση από το κρύο τοίχο.
    Οι μπαλωματήδες «σόλιαζαν» τα παπούτσια με νέα σόλα κι άλλαζαν τα φθαρμένα τακούνια. Όταν τα παιδικά πόδια μεγάλωναν, άνοιγε με φαλτσέτα μια τρύπα στο παπούτσι για να βγαίνει το μεγάλο δάχτυλο.
    Οι μανταρίστρες μαντάριζαν τις τρύπες στα ρούχα και με ειδικό βελονάκι «έπιαναν» τους πόντους στις γυναικείες κάλτσες.
    Τα μπαλώματα στα γόνατα, στους αγκώνες κι αλλού δεν ήταν σπάνια.
    Το μπαγιάτικο ψωμί κοβόταν σε φέτες κι ο φούρναρης τις έβαζε στη λαμαρίνα και τις έκανε τραγανά παξιμάδια.
    Στα ρεβίθια που περίσσευαν πρόσθεταν ρύζι την άλλη μέρα και έκαναν τα γνωστά «παντρεμένα».
    Οι εφημερίδες, μετά την ανάγνωση, εκτελούσαν χρέη χαρτού υγείας (δεν είχε ανακαλυφτεί ακόμη), ή χαρτί περιτυλίγματος σε παντοειδή πακέτα.
    Οι χρησιμοποιημένες πρόκες ισιώνονταν με σφυρί και χρησιμοποιούνταν πάλι.  
    Πλανόδιοι παλιατζήδες αγόραζαν οτιδήποτε μεταλλικό κι αντάλλασσαν άχρηστα μπουκάλια με ξύλινα μανταλάκια σε φιξ τιμή: μια μπουκάλα 12 μανταλάκια.
    Ο μπακάλης της γειτονιάς ξαναγόραζε τις χάρτινες μεταχειρισμένες σακούλες.

Διόλου δεν νοσταλγώ εκείνη την εποχή. Αλλά με ενοχλεί η μέχρι πρότινος τυφλή υπερκατανάλωση.