Η κάθαρση στην θρησκεία
Υποψιάζομαι ότι στην φυσική ψυχοκαθαρτική ικανότητα του μπάνιου στηρίχτηκαν οι θρησκείες και χρησιμοποίησαν το λουτρό και το νερό στις τελετουργίες τους. Το βάπτισμα στον Ιορδάνη ποταμό, η κολυμβήθρα του Σιλωάμ, το πλύσιμο των χεριών από τον Πόντιο Πιλάτο, ο αγιασμός των υδάτων, ο νιπτήρας στο προαύλιο της Αγίας Σοφιάς με την καρκινική επιγραφή που διαβάζεται και αντίστροφα «Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν», το χριστιανικό βάπτισμα στην κολυμβήθρα, το μπάνιο των Ινδών στον ιερό Γάγγη ποταμό, είναι λίγα μόνο αλλά πολύ αντιπροσωπευτικά παραδείγματα. Και, βέβαια, δεν είναι καθόλου συμπτωματικό το γεγονός ότι διαφορετικοί λαοί, γεωγραφικά διάσπαρτοι σε όλη την υφήλιο, με διαφορετικές αντιλήψεις, πολιτισμούς, θρησκείες και κοσμοθεωρίες συνέπιπταν στην ψυχοκαθαρτήρια δύναμη του νερού. Οφείλεται ακριβώς στο αίσθημα της χαλάρωσης, της ψυχικής ανάτασης, του καθαρμού που αισθάνονται όλοι οι άνθρωποι ύστερα από το λουτρό.
Κι ακόμη, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι μετά από μια κακή πράξη ο ένοχος συνήθως σπεύδει να κάνει ένα γερό μπάνιο έχοντας την αίσθηση ότι έτσι θα καθαρθεί από την ενοχή ή την αμαρτία.
Η κάθαρση στην τέχνη
Όμως, και η τέχνη έχει χρησιμοποιήσει την λέξη «κάθαρση», που κυριολεκτεί επί αψύχων, για να υποδηλώσει και τον καθαρισμό της ψυχής.
Για παράδειγμα, η «κάθαρση» στις αρχαίες Ελληνικές τραγωδίες γινόταν με την τιμωρία του ενόχου ενός εγκλήματος.
Αλλά και ο Δάντης, κινούμενος ανάμεσα στην θρησκεία και στην τέχνη, αναφέρεται στο «Καθαρτήριο».
Και ο υπέροχος 50ος ψαλμός του Δαυίδ που αρχίζει «Ελέησον με ο Θεός κατά το μέγα έλεός σου…» λέει πιο κάτω «πλυνείς με και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι» (θα με πλύνεις και θα γίνω πιο άσπρος από το χιόνι) αναφέρεται στο πλύσιμο της ψυχής.
(Από το βιβλίο μου "Αντίο, Άγχος!")
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου